İÇİNDEKİLER
1. MEVCUT DURUM ÇALIŞMA ALANI VE ÇEVRESİNE AİT ÖZELLİKLER
Sancaktepe, Sultanbeyli ve Pendik ilçeleri ile komşudur.
1.1. ULAŞIM BAĞLANTILARI
Kartal, ulaşım bağlantıları yönünden oldukça avantajlı bir
konumdadır. Güçlü karayolu bağlantılarıyla, raylı sistem bağlantısı da
bulunmaktadır. Ayrıca Sabiha Gökçen Havalananına ve İDO iskelesine de kısa bir
mesafede yer almaktadır. mevcut ulaşım bağlantılarının yanısıra, alanın dahil
edildiği pek çok ulaşım projesi de Kartal'ın çekiciliğini artırmaktadır.
Alandaki en önemli karayolu bağlantısı E-5 (D-100)'dir. E-5
otoyolunu, kuzeyde bulunan ve metropolitan alanın bir diğer önemli karayolu
aksı olan TEM otoyoluna, Kartal Kavşağından bağlayan bağlantı yolu da bu alan
içerisinde yer almaktadır. Kartal'ı kentsel ölçekte doğu-batı yönünde
bağlantısını sağlayan bir diğer karayolu bağlantısı ise Sahil Yoludur.
Alanın güneyinden Haydarpaşa-Gebze Banliyö hattının
"Yunus Tren İstasyonu" bulunmaktadır. Kadıköy-Kartal metro hattı da
burada işlemektedir.
Alanın 1.5 km batısında İDO'nun işletmeciliğinde olan Kartal
İskelesi de yer almaktadır.
Bununla birlikte alan Sabiha Gökçen'e yaklaşık 8 km
uzaklıktadır.
Alanı gelecekte etkileyecek önemli raylı ulaşım projesi
Marmaray projesidir. Proje alanını Sabiha Gökçen Havalananına bağlayacak metro
bağlantısı da alanı etkileyecek ulaşım projeleri arasında yer almaktadır. Son
olarak proje alanı içerisindeki marina yatırımları da alanın önemini
artıracaktır.
1.2. GENEL BİLGİLER
Kartal ilçesinin yüz ölçümü 38,54 km2 dir.
Kartal'ın güncel nüfusu 450498'dir, İstanbul'un Nüfusu ise 14377018
kişidir.İstanbul nüfusunun %3'ü Kartal'da ikamet etmektedir. Nüfus yoğunluğu ise km2'ye 11439
kişi olarak bulunmuştur. Ayrıca ortalama hanehalkı büyüklüğü ise 3,33 kişidir.
Demografik olarak incelendiğinde Kartal'da ikamet eden kişilerin %21,5'i 0-14 yaş aralığında, %72,5'i 15-64 yaş aralığında ve %6'sı da 65 yaş ve üzeri grupta yer almaktadır. 65 yaş ve üzeri nüfusun tüm şehir nüfusuna oranına göre dağılımı incelendiğinde en yüksek oran İstanbul'da karşımıza çıkmaktadır.
Tüm bunlarla birlikte Türkiye'de 1559222 engelli birey
yaşamaktadır. Bu bireylerin %11'i İstanbul'da İkamet etmektedirler. Engelli
sayısının içerisinde 65 yaş ve üzeri olan kısıma bakıldığında Türkiye ölçeğinde
bu sayı 370938 kişi olarak çıkmaktadır. İstanbul'da ise 65 yaş ve üzeri
engelli birey sayısı 42676 kişidir.
İstanbul'un gelecek nüfus projeksiyonlarına bakıldığında 15 yıl içerisinde 4 milyon nüfus artışı olacağı söylenebilmektedir.
Kartal'da çalışma alanı içerisine 8 mahalle girmektedir. Bu mahallelerin toplam nüfusu ise 146630 kişidir. Bu sayı ise Kartal'ın toplam nüfusunun %25'ini oluşturmaktadır.
1.3. ÜST ÖLÇEKLİ PLANLAR VE KARTAL
1/100000 Ölçekli İstanbul İl Çevre Düzeni Planı ile Kartal
için: I. Dereceden Merkez, Kültür Endüstrileri Yoğunlaşma Alanları ve meskun
konut alanı fonksiyonları belirlenerek vizyonu çizilmiştir.
Mevcutta bulunan sanayi sadece E-5 kenarında bırakılarak
sıhhileştirilecek sanayi alanı lejantıyla tanımlanmıştır. Geri kalan kısımlar
için Meskun Konut Alanı fonksiyonu belirlenmiştir.
1.4. EĞİTİM İLE İLGİLİ BİLGİLER
İstanbul'da Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olan ilkokul,
ortaokul ve lise toplam sayısı 3021'dir. Kartal'da ise bu sayı 79 olarak ortaya
çıkmaktadır.
İstanbul'da bulunan Milli Eğitim Bakanlığına bağlı tüm
okulların %2'si Kartal'da bulunmaktadır.
Kartal'daki üniversiteler ise: Gedik Üniversitesi, Süleyman
Şah Üniversitesi, Marmara Sağlık Bilimleri Fakültesi, Şehir
Üniversitesi(yapılıyor).
1.5. SAĞLIK İLE İLGİLİ BİLGİLER
GSYİH'da sağlık harcamaları için ayrılan bütçe Türkiye'de
%5.4 iken, OECD Ülkelerinde bu oran %9.3 olarak karşımıza çıkmaktadır.
Yapılan sağlık istatistikleri yıllığına göre bazı önemli
noktalar ise şöyledir:
- 112 acil yardım istasyonu başına düşen nüfus Türkiye genelinde 37,002 iken, İstanbul'da bu rakam 74,139'dur.
- 112 acil yardım ambulansı başına düşen nüfus Türkiye genelinde 22,838 kişi iken, İstanbul'da bu sayı 52,253 olarak çıkmaktadır.
- İstanbul'da Devlet Hastaneleri Türkiye genelinden daha az tercih ediliyor.
- Hastanelerde yatak doluluk oranı Türkiye genelinde %69 iken, İstanbul'da %75'tir.
- Hastanede yatılı kalan hastaların ortalama yatış süresi: Türkiye genelinde 4.4 gün iken, İstanbul'da 5 gündür.
- 112 acil yardım istasyonu başına düşen vaka sayısı Türkiye genelinde 1769 iken İstanbul'da bu rakam 2292 olarak çıkmaktadır.
- Ambulans başına düşen vaka sayısı Türkiye genelinde 1092, İstanbul'da 1615'dir.
Kartal için ise:
- eczane başına düşen nüfus: 2,862.25
- sağlık ocağı başına düşen nüfus 25,423.47
- 112 ambulans vakaları / nüfus: %3.88 (112 Acil vakalarda Kartal İstanbulda 5. sırada yer almaktadır.)
2. MEVCUT DURUM İÇİN GETİRİLEN ÖNERİLER
Sürekliliği sağlanmış taşıt yolları ile derecelendirilmesi
gerçekleştirilerek taşıt trafiğinin oluşumunu engellemek ve konut ve diğer
fonksiyonlara erişimi sağlamak.
Yeşil sistem ile alanda sürekliliği sağlanmış yaya ulaşımı
ile E-5 ile Sahil arasındaki yolun kullanılmasını artırmak, taşıt trafiğini
azaltmak ve öneri olarak getirilecek olan hastane için ulaşılabilir ve ruhsal
açıdan da dingin bir ortam yaratmak.
Alanda 1. Derece taşıt yolu üzerinde yüksek yoğunluklu konut
alanı önerisi bulunmaktadır. Yüksek yoğunluk ise 500 kişi/ha'dan daha yüksek
bir yoğunluk olarak hesaplanmıştır.
Diğerleri ise orta yoğunluktaki (400-500 kişi/ha) ve yeşil
sisteme denk gelen yerlerde ise taşıt yoğunluğunu azaltmak amacıyla daha düşük
yoğunluklu (400 kiş/ha'dan daha düşük) bir yöntem izlenmiştir.
Bunun dışında E-5’i TEM otoyolu ile bağlayan kavşağın sahil
yoluna bağlanan kısmında ticaret ve hizmet fonksiyonları bulunmaktadır.
Böylelikle üst ölçekli planlardan gelen 1. Derece merkez olma özellikleri ile
yapılaşmış çevresi değişmektedir.
3. KONSEPT TASARIMI
VİZYON: Güçlü ulaşım bağlantıları, İstanbul'daki konumu ve
çevresi ile olan etkileşimi ile birlikte Anadolu Yakasının Sağlık Üssü ve bakım
hizmetlerini içerisinde barındıran yeşil ve yaya yolları ile sürekli bir sistem
oluşturan düğüm noktası.
AMAÇ: Yapılan tasarımın ve vizyonun öncelikli hedefi herkesi
kapsayan çevresel düzenlemelere sahip olarak planlanacak olmasıdır. Bu amaç
için de evrensel tasarım içindeki "Herkes İçin Tasarım İlkeleri" esas
alınacaktır. Bunlar:
- Eşitlikçi Kullanım
- Kullanımda Esneklik
- Basit ve Sezgisel Kullanım
- Algılanabilir Bilgi
- Hata İçin Tolerans
- Düşük Fiziksel Güç Gereksinimi
- Yaklaşım ve Kullanım İçin Uygun Mekân ve Mesafe
olarak tanımlanmaktadır.
Buna göre çalışma modülü belirlenmiştir.
Yapılan çalışmada modül olarak küp kullanılması ve grid
sistemin içinde bulunması algılanabilir özellikler taşımasından kaynaklıdır.
19 ha'lık alan erişilebilirliği yüksek ve yeşil sistemin
içinde ve entegrasyonunun sağlandığı bir durumda, herkes için tasarlamış, bakım
hizmetleri içeren konut sistemi kurgulanmıştır.
15 ha'lık vizyonda belirtilen Anadolu Yakasının sağlık üssü
olarak planlanmış olan hastane alanı mevcuttur. Hastane alanı içindeki yeşil
alan, yeşil sistem bütününe bağlanmaktadır. Hastaneye ulaşım raylı sistem,
otobüs, otomobil veya yaya olarak sağlanabilmektedir.
15ha'lık bir diğer alan olan hizmet fonksiyonu, hastaneye ve
çevresine hizmet veren kapasitede hizmet ve ticaret alanı olarak planlanmıştır.
İçeriğinde ise: oteller, konaklama ihtiyacını karşılayabilecek çeşitli tesisler
ve alış-veriş/ticaret fonksiyonları barındırmaktadır.
SAĞLIK ÜSSÜ İÇİN İHTİYAÇ LİSTESİ:
- Acil Servis
- Poliklinikler
- Cerrahi Monoblok
- Yönetim
- Fakülte Binaları
- Fizik Tedavi Ve Rehabilitasyon Merkezi
- Çocuk Hastanesi Ve Yatılı Servisi
- Yatılı Servisler
- Onkoloji Bölümü
- Aletli Teşhis Ve Tedavi Bloğu
- Göz Hastalıkları
- Kadın Hastalıkları Ve Doğum Merkezi
- Diş Klinikleri
olarak ele alınmıştır.