Popüler Yayınlar

26 Kasım 2016 Cumartesi

PROJE VI - Sentez & Öneri & Tasarım Çalışması

Bu bir öğrenci projesidir. 2014-2015 Bahar Dönemi Proje 6 tesliminde okula verilen atölye çalışması nihai ürünüdür.


İÇİNDEKİLER
1. BARTIN HAKKINDA GENEL BİLGİ
2. BARTIN 1/2000 ÖLÇEKLİ SİT VE MESKUN ALANINA İLİŞKİN SENTEZ
3. 1/1000 ÖLÇEKLİ BARTIN KORUMA AMAÇLI İMAR PLANI 
3.1. DONATILAR VE YEŞİL ALANLAR
3.2. ULAŞIM SİSTEMİ
3.3. PLAN NOTLARI
4. 1/1000 ÖLÇEKLİ BARTIN MESKUN ALAN UYGULAMA İMAR PLANI
4.1. DONATILAR VE YEŞİL ALANLAR
4.2. ULAŞIM SİSTEMİ
4.3. PLAN NOTLARI
5. 1/1000 ÖLÇEKLİ BARTIN GELİŞME ALANI UYGULAMA İMAR PLANI
5.1. DOĞAL ÇEVRE ANALİZLERİ
5.2. ULAŞIM SİSTEMİ
5.3. KONUT YERLEŞİMİ
5.4. DONATILAR VE YEŞİL ALANLAR
5.5. OTOPARKLAR
5.6. TİCARET ALANI
5.7. PLAN NOTLARI

1. BARTIN HAKKINDA GENEL BİLGİ

Batı Karadeniz Bölgesinin 41o 53’ kuzey enlemi ile 32o 45’ doğu boylamı arasında yer alan Bartın’ın kuzeyi 59 km’lik bir sahil şeridi ile Karadeniz’e kıyısı var iken doğuda Kastamonu, doğu ve güneyinde Karabük, batısında ise Zonguldak İlleri ile komşu durumdadır.
Bartın Irmağı ve kolları ile derin bir biçimde parçalanarak vadiler oluşturan arazi engebeli bir görünümdedir. Kent merkezine doğru gidildikçe düz alanlar artmaktadır.


Şekil 1:Bartın'ın Türkiye'deki Konumu
Kaynak: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Latrans-Turkey_location_Bart%C4%B1n.svg/300px-Latrans-Turkey_location_Bart%C4%B1n.svg.png

2. BARTIN 1/2000 ÖLÇEKLİ SİT VE MESKUN ALANINA İLİŞKİN SENTEZ

Bartın 1/2000 Ölçekli Sentez Çalışmasında alanın imajı ile birlikte sentezi yapılmıştır. Bunun doğrultusunda alanda bölgeler, bağlantılar, sınırlar, nirengi ve odaklar belirlenip alana dair tespitlerde bulunulmuştur.
Bartın’da sit alanında bulunan ve ticaret fonksiyonu görülen tarihi ticaret alanı bulunmaktadır. Bu ticaret alanının batısındaki yol servis yoludur ve yayaların yoğunluğu dikkat çekmektedir. Aynı şekilde batısında 3 odak bulunmaktadır. Birincil odak olarak meydan, ikincil odak Pazar yeri ve üçüncül odak ise park olarak tespit edilmiştir. Alandaki nirengi ise eski Belediye binası olarak tespit edilmiştir. Tarihi ticaret alanını yine ticaret fonksiyonunun çevrelediği görülmektedir. Daha sonra konut alanları başlamaktadır. 
Konut alanlarına geçtikçe kesintisiz yaya yolu ve yeşil alan eksiği olduğu bulunmuştur. Bunun dışında taşıtlar için de yetersiz olduğu dikkat çekmektedir. Tek yönlü taşıt yolları bulunmaktadır. 
Bartın Çayı da belirli görülebilen bir sınır oluştururken alanda ayrıca bir de sit alanı sınırı bulunmaktadır.
Bartın çayının batısındaki köprünün taşıt ve yaya trafiği için yetersiz olduğu tespit edilmiştir. 
Ayrıca Bartın’daki tescilli ve tescilli olmayan binaların özellikle ticaret fonksiyonunun etkin olduğu bölgedeki yapıların üzerlerinde ticari amaçlı reklam ve tabelaların varlığı ve bunun alanın dokusu ve kalitesi açısından problem yarattığı belirlenmiştir. 
Şekil 2: Bartın Sit ve Meskun Alan Sentez Çalışması

3. 1/1000 ÖLÇEKLİ BARTIN KORUMA AMAÇLI İMAR PLANI
Şekil 3:1/5000 Bartın Nazım İmar Planı

Bartın sit alanı 1/5000 ölçekli Bartın Nazım İmar Planı’nda yuvarlak içerisinde gösterilen alanda bulunmaktadır. Yaklaşık 25 ha’lık alan kaplamaktadır. Geleneksel tarihi ticaret alanında grid doku göstermektedir ve ticaret fonksiyonu taşımaktadır.
Şekil 4: Bartın Sit Alanının Tümü

Çalışma alanı olarak ise tüm alanın kuzeyinde kalan bölge seçilmiştir. 

Şekil 5: Bartın Koruma Amaçlı İmar Planı Yapılan Sit Alanı
Bartın Sit Alanından seçilen 11 ha’lık alanda 1/1000 Ölçekli Koruma Amaçlı İmar Planı yapılmıştır. Alanda yapılan uygulama imar planında emsaller eş tutulmuş ve buna göre yapılaşma koşulları getirilmiştir. Ayrıca alandaki donatı eksikliği göz önüne alınarak yeşil alanlar eklenmiştir. Tüm bunlar 3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 15. Ve 16. Maddelerine göre düzenlenmiştir.
Şekil 6: 1/1000 Ölçekli Bartın Koruma Amaçlı İmar Planı yapılan sit alanı

3.1. DONATILAR VE YEŞİL ALANLAR


Alanda yapılan koruma amaçlı imar planında, sentez ile belirlenmiş olan yeşil alan eksikliğinin giderilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca etkin ve kesintisiz yaya yolu bağlantıları kurulması ve taşıt trafiğinin bölgeden ve özellikle tarihi ticaret alanından uzaklaştırılması hedeflenmiştir.
Alanda öngörülen yeşil alanlar ve yaya bağlantıları, yaya yolu ve taşıt yolundaki genişletme ve düzenleme kamulaştırma ile sağlanmıştır. 

3.2. ULAŞIM SİSTEMİ


Şekil 7: Sit Alanı Ulaşım Şeması

Yaya yolu ve taşıt yolundaki genişletme ve düzenleme kamulaştırma ile sağlanmıştır. Tarihi ticaret alanı tamamen yayalaştırılmış ve bu alanın batısında kalan yol servis yolu olarak belirtilmiştir. Yaya yolu ve taşıt yolu için hiçbir şekilde tescilli parsellerde kamulaştırma yapılmamıştır.
Yaya yolları, en dar yerde 2 metreyi bulacak şekilde düzenlenmiştir. Buna göre kısıtlayıcı tescilli parseller dahilinde bazı yolların yaya kullanımı açısından etkin olabilmesi için taşıtlarda tek yön kullanımına gidilmiştir.



   

3.3. PLAN NOTLARI

1. Aynı yapı adasındaki yapıların kat adetlerinin farklı olmasının nedeni: emsal tüm parsellerde eşit tutulup 1(bir) alınmış, parselin büyüklüğüne göre kat adedi ve yapı taban oturumları belirlenmiştir.
2. Alanda yeşil alan kamulaştırma ile belirlenen alanlarda sağlanacaktır.
3. Yaya öncelikli taşıt yolu olarak belirlenen “Hükümet Caddesi” araç trafiğine 00:00-07:00 arası açık olacaktır.
4. Yaya öncelikli taşıt yolu olarak belirlenen yolların döşemeleri taşıt yollarının döşemelerinden farklılaşacaktır.
5. Geleneksel tarihi ticaret alanında çarşı karakteri korunacak ve ticaret fonksiyonu sürdürülecektir.
6. Tescilli parsellerde herhangi bir işlem yapılmayacaktır.
7. Yaya yolları 10 cm yüksekliğini geçemez.
8. Yaya yolu ile servis yolu aynı düzlemde olacak şekilde konumlanmıştır.
9. Servis yolu ile taşıt yolunun birleştiği sınırda ayırt edici materyal olarak “kedigözü” kullanılacaktır.
10. Tarihi ticaret alanında önerilen yapılarda ön cephesi dokuda olanınkinden büyük olan yapılar için cephede ayrım gösterilecektir. Cephesinde ayrıma gidecek olan yapılar planda belirtilmiş olup yapılması zorunludur.
11. Tescilli eserlerin ve tarihi ticaret alanında bulunan yapılarda görseli bozan; su depoları, ticari tabelalar ve çeşitli eklentiler yaya konumundan görünmeyecek şekilde düzenlenecektir. 
12. Yeni yapılacak olan yapılar sit alanındaki yapılar ile cephe, boya, kaplama ve kullanılan malzeme bakımından uyumlu olacaktır.
13. Restorasyon çalışmalarında, tescilli eserlerin sahip olduğu geleneksel ve özgün yapı formları korunacaktır. Özgün cumba, pencere ve kapı tipleri ile korunarak yenilenecektir. Bina yapı malzemesi değiştirilemez. 
14. Belirtilmiş olan tescilli yapılarda kat artırımı yapılamaz.
15. İzinsiz ağaç kesilemez. Zorunlu durumlarda kesilen ve tescilli olmayan ağaçlar için yenisini dikmek zorunludur.
NOT: 1/1000 Ölçekli Bartın Sit Alanı Ölçüm Değerleri Tablosu Ekte Verilmiştir.(E.1) (Ekler Raporun Sonunda Yer Almaktadır.)

4. 1/1000 ÖLÇEKLİ BARTIN MEKUN ALAN UYGULAMA İMAR PLANI

Şekil 8:1/5000 Bartın Nazım İmar Planı

1/5000 Bartın Nazım İmar Planı ile belirtilen alanda bulunmaktadır. Yaklaşık olarak 15 ha’lık alana sahiptir. Mevcut durumda sentezde de belirtildiği gibi yeşil alan eksikliği tespit edilmiştir. Ayrıca ulaşım bağlantılarının yetersizliği ve kalitesizliği tespit edilmiştir. Buna göre:
Şekil 9: 1/1000 Ölçekli Bartın Meskun Alan Uygulama İmar Planı

4.1. DONATILAR VE YEŞİL ALANLARI

Alanda yapılan sentez ile belirlenmiş olan yeşil alan eksikliği, 1/1000 Bartın Meskun Alan Uygulama İmar Planında yer ve yöntem olarak belirlenmiştir. 
Alanda 1 adet sağlık tesisi ve 1 adet ilkokul bulunduğu için donatı bakımından incelendiğinde, seçilen alan ve sit alanı için yeterli olduğu saptanmıştır. 
Bunların sonucunda alanda belirlenen ve birçoğu yapı adalarının içinde kalacak şekilde oluşturulmuş yeşil alanlar düzenlenmiştir. Bu düzenlemede etkin rolü kamulaştırma ve 3194 Sayılı İmar Kanununun 15. Maddesinde yer alan Tevhid ve İfraz İşlemleri oynamıştır. 
Yapılan bu düzenlemede kişilerin parsellerinin bir kısmı kamulaştırma bedeli ile belediye tarafından alınırken; bu parsellerin kalan kısımlarında yapılaşma koşulları ile belirlenen konut birimleri öngörülmüştür. Daha sağlıklı bir çevre yaratılmaya çalışılmıştır. 

4.2. ULAŞIM SİSTEMİ



Şekil 10: Seçilen Meskun Alan Ulaşım Şeması
Mevcut ulaşım sistemi incelendiğinde, yaya yollarının kopuk olduğu tespit edilmiştir. Buna göre kesintisiz yaya ulaşım aksları yaratılmaya çalışılmıştır.
Bununla birlikte taşıt yolları genişletilmiş ve bu işlem yaya yolları için de yapılmıştır. Yolların genişletilmesi işleminde tescilli eserlerin parsellerine dokunulmamıştır. Genel tasarım ilkesi olarak ele alınan yaya ulaşımının kesintisiz ve kullanılabilir olması dikkate alınmıştır. 
   
4.3. PLAN NOTLARI

1. Aynı yapı adasındaki yapıların kat adetlerinin farklı olmasının nedeni: emsal tüm parsellerde eşit tutulup 1(bir) alınmış, parselin büyüklüğüne göre kat adedi ve yapı taban oturumları belirlenmiştir.
2. Alanda yeşil alan kamulaştırma ile belirlenen alanlarda sağlanacaktır.
3. Tescilli parsellerde herhangi bir işlem yapılmayacaktır.
4. Yaya yolları 10 cm yüksekliğini geçemez.
5. Tescilli eserlerde görseli bozan; su depoları, ticari tabelalar ve çeşitli eklentiler yaya konumundan görünmeyecek şekilde düzenlenecektir. 
6. Restorasyon çalışmalarında, tescilli eserlerin sahip olduğu geleneksel ve özgün yapı formları korunacaktır. Özgün cumba, pencere ve kapı tipleri ile korunarak yenilenecektir. Bina yapı malzemesi değiştirilemez. 
7. Belirtilmiş olan tescilli yapılarda kat artırımı yapılamaz.
8. İzinsiz ağaç kesilemez. Zorunlu durumlarda kesilen ve tescilli olmayan ağaçlar için yenisini dikmek zorunludur.
9. Yapılacak olan yaya yolları ve parklar için 3194 sayılı İmar Kanunun 15. Maddesi ve kamulaştırma kullanılacaktır.
10. Planda gösterilen yapılar esastır.
11. Park olarak belirtilen yerler; park, dinlenme alanı, çocuk oyun bahçeleri gibi fonksiyonlar içerebilir. 
12. Donatı alanlarında yapılacak olan yapılar verilen çekme mesafeleri içinde çözülecektir. 
NOT: 1/1000 Bartın Meskun Alan Uygulama İmar Planı Ölçüm Tablosu Ekte Verilmiştir.(E.2) (Ekler Raporun Sonunda Yer Almaktadır.)

5. 1/1000 ÖLÇEKLİ BARTIN GELİŞME ALANI UYGULAMA İMAR PLANI

Şekil 11: 1/5000 Bartın Nazım İmar Planı

Şekil 10’da gösterildiği gibi Bartın Nazım İmar Planında orta yoğunluklu gelişme alanı olarak belirlenmiştir. Buna göre orta yoğunluklu gelişme alanı kişi yoğunluğu ise 150-280 kişi/ha net yoğunluğunu ön görülmektedir. Seçilen alan yaklaşık olarak 35 ha’lık bir alana tekabül etmektedir. 


Tablo 1: Alana yerleşecek olan kişilerin hane halkı büyüklükleri ve nüfus hesabı

Yapılan tabloda gösterildiği üzere alana yerleşecek kişi sayısı 3600 kişidir. Bu kişilerin %25’i 1-2 kişilik, %55’i 3-4 kişilik, %15’i 5-6 kişilik ve %5’i de 6dan fazla birey içeren aile büyüklüklerine dahildir. Bu sayılar doğrultusunda her aileye bir adet daire hesaplandığında en az daire sayısı 1058, en fazla ise 1694 daire olarak karşımıza çıkmaktadır. Ortalama daire sayısı ise 1376 olarak kabul edilmiştir. bunun sonucunda ortalama bina taban alanı 150 m2 olarak alındığında toplam inşaat alanı ortalaması 20 ha olarak bulunmuştur. 


Tablo 2: yeşil alan, yol ve donatı hesabı
Tablo 5: kişi başına düşen alanlar
Tablo 6: DOP ve Kamulaştırma ile Alınacak Alan ve Yüzdesi

Daha sonra alanda ulaşım, yeşil alan ve donatı çözümlemeleri 1/5000 Bartın Nazım İmar Planı göz önünde bulundurularak eklenmiştir. Buna göre alanda yapılan doğal çevre analizleri ile belirlenmiş alanlara sağlanmıştır. Sonuç olarak; yolların alanda kapladığı alan 6.6 ha ile tüm alanın %19’unu kapladığı, yeşil alanların 6.3 ha ile %18’ini kapladığı, idari tesis, sağlık tesisi, dini tesis ve ilkokulun toplamda 1.4 ha ile %5’ini kapladığı hesaplanmıştır. Bunun sonucunda konut alanı olarak ayrılan alan 20 ha olarak belirlenmiştir ve bu da alanın %58’ini oluşturmaktadır.
Yukarıda da belirtildiği gibi toplam inşaat alanının 20 ha bulunmasıyla 20 ha’lık konut alanının bulunması KAKS değerinin 1 olacağını ortaya çıkarmaktadır. 

Tabloda da görülebileceği gibi alanda 4 katlı yapılardan 116 adet yapılarak, 5 katlıdan 84 adet ve 6 katlıdan 18 adet yapılarak alana yapılacak toplam inşaat alanına ulaşılmıştır. Toplamda daire sayısı ise 992 adet olarak hesaplanmıştır. Ortalama kat adedi ise 5 olarak bulunmuştur. Buna göre:
Tablo 3: Alanda Yapılan Çalışma ile Belirlenen Kat Adetlerine göre yapı ve daire sayıları
Tablo 4: ortalama TAKS ve KAKS

Yapılan hesaplar dahilinde alanda kişi başı yeşil alan 18 m2 olarak hesaplanmıştır. Bartın ortalamasında kişi başına düşen inşaat alanı 40 m2 iken Bartın Gelişme Alanı Uygulama İmar Planı sonucunda alanda kişi başına düşen inşaat alanı 56 m2 olarak hesaplanmıştır.

18. madde kapsamında yapılan arazi ve arsa düzenlemesi işlemi sonucunda toplamda 35 ha’lık alanda %40’lık alan düzenleme ortaklık payı olarak alınırken geriye kalan %1’lik (3400 m2) kamulaştırma işlemi ile belirlenen donatılar için kullanılmak üzere alınacaktır.

5.1. DOĞAL ÇEVRE ANALİZLERİ

Şekil 12: Bartın Gelişme Alanı Yükselti Analizi

Alanda yapılan yükselti analizine göre: yükseklik 20 ile 120 arasında değişmektedir ve yükseklik doğuya doğru artmaktadır. Alanda su toplama ve su dağıtma alanları mevcuttur. Yeşil alanlar belirlenirken oldukça önemli bir rol oynamışlardır. 

Şekil 13: Bartın Gelişme Alanı Eğim Analizi

Gelişme alanında seçilen bölge için yapılan eğim analizinde eğimin yüzde 0 ile 40 değerleri arasında değiştiği gözlemlenmektedir. Alanda yüzde 0-5 aralığı çoğunlukla su toplama alanlarında görülmektedir. Yüzde 5-26 konut yerleşimi için uygun görülen alan olarak ortaya çıkmıştır. %26 ile 40 arasında ise alanın kuzeydoğusundaki bölge dikkat çekmektedir.

Şekil 14: Bartın Gelişme Alanı Yönlenme Analizi

5.2. ULAŞIM SİSTEMİ


Şekil 15: Eskiz Çalışmaları 1-2


Şekil 16: Eskiz Çalışmaları 3-4

Ulaşım sisteminde belirleyici olarak batı, kuzey ve doğudan geçen mevcut yollar sistemdeki çıkış noktası olarak kabul edilmiştir. Bu yollar 15 metre genişliğe sahip olup alandaki 1. Dereceden bağlantı olarak belirlenmişlerdir.  Daha sonra yapılan çalışma ile omurga belirlenmiştir(Bkz. şekil 16). 



Şekil 17: Eskiz Çalışmaları, Taşıt Yolu 5-6

Yapılan çalışma ile yaya yolları da aynı doğrultuda belirlenmiştir. Gelişme alanının yaya ulaşımına elverişli olması tasarım önceliklerinden biridir. Genellikle yeşil aksların ekseninde yayalar için yürünebilir alanlar yaratılmaya çalışılmıştır.


Şekil 18: Ulaşım Sistemi

5.3. KONUT YERLEŞİMİ

Alanda eğimin fazla olması yerleşim biçimini yakından etkilemiştir. Eğimin azaldığı alanlarda ortak kullanım alanları parsel içinde kat mülkiyeti ile çözümlenmeye çalışılırken, eğimin arttığı yerlerde ise sıra eve benzer bir yerleşim biçimi öngörülmüştür. 

5.4. DONATILAR VE YEŞİL ALANLAR

Alanda 1/5000 ölçekli Bartın Nazım İmar Planından gelen plan kararları ile 1 sağlık tesisi, 1 ilkokul, 1 dini tesis, 1 adet idari tesis için yer ayırılmıştır. Bu alanlar için ayrılan yerler planlı alanlar tip imar yönetmeliği gereğince belirlenmiştir. 
İlkokul 4700 m2lik alana sahiptir. Yer seçimi konusunda eğimin ve ulaşılabilirliğin en uygun olduğu alanlardan biri seçilmiştir. Taşıt yolu ve yaya yollarına mahreci vardır. 
Yeşil alanların belirlenmesinde alandaki su toplamalar etkili olmuştur. Yerleşim için uygun olmayan bu alanların çeşitli afetlerde problemli alanlar haline dönüşmemesi için yeşil bırakılarak alana kazandırılmıştır. Başlıca oluşturulan yaya aksları bu yeşil alanlar dikkate alınarak yayalar için daha kullanılabilir hale getirilmesi amaçlanmıştır. 

Şekil 19: Yeşil Alan Gösterimi

Ayrıca taşıt yollarının iki tarafında bulunan ve 2 metrelik genişliğe sahip peyzaj aksı bırakılmıştır. Buradaki uygulama gelişme alanındaki taşıt yollarının ve yaya yollarının daha güvenli ve görsel açıdan da daha iyi hale gelmesi amaçlanarak öngörülmüştür. 

5.5. OTOPARKLAR

Alanda otopark çözümlemesi eğimin elverdiği yerlerde yol üzerinde otopark alanları ile ve eğimin yoğunlaştığı yerlerde ise yeraltı otoparkı olarak planlanmıştır.

5.6. PLAN NOTLARI

1. Bodrum kat emsale dahil değildir ve bodrum kat iskan edilemez.
2. Özel mülkiyetlerde bahçe duvarı yapılamaz.
3. Binalar verilen yapı yaklaşma sınırının içerisine konumlanacaktır.
4. 7 metrelik yaya öncelikli taşıt yolları, yaya yolları ile aynı düzlemde bulunacaktır ve 1. ve 2. dereceden yollardan döşeme ile farklılaşacaktır. 
5. Kat mülkiyeti uygulanacak olan ve 1 hektarı aşan parsellerde yaya yolları ve ortak kullanım alanları yapılacaktır.
6. Ticaret alanında zemin altı otoparkı çözümlemesi yapılacaktır.
7. Kaldırım yüksekliği 10santimetreyi geçemez.
8. Park, dinlenme alanı, çocuk oyun alanları olarak gösterilen alanlarda; yaya yolları ile sınırlanan alanı 500 metrekareyi geçen alanlarda, günlük ihtiyacı karşılama amaçlı yapılar yapılabilir. Bu yapıların taban alanları 10 metrekareyi geçemez ve yüksekliği 3.50 metre yüksekliğini aşamaz. Konut niteliğinde kullanılamazlar. Her 500 metrekarelik park, dinlenme alanı, çocuk oyun alanları için geçerlidir.
9. Bina girişleri, kaldırım-yaya geçidi arası, yaya yolları engellilerin kullanımına uygun rampa, hissedilebilir yaya döşemeleri ile uygulaması gerçekleştirilecektir. 
10. Ana yaya aksı olarak belirlenen yolların belirtildiği gibi ağaçlandırılması zorunludur.
11. Park ve donatı alanları avan projeye göre yapılacaktır.
12. Servis yollarının taşıt yolları ile kesiştiği alanlarda ayırıcı olarak “kedigözü” materyali kullanılacaktır. 
13. Alandaki kentsel mobilyalar alanın 1/500 tasarım ölçeğinde belirlendiği şekilde ve yerde yapılacaktır. 
14. Otopark çözümü yapılmayan parsellerde ön bahçe ve yan bahçe otopark için kullanılabilir. Fakat kullanılacak olan bu otoparkların üzeri yapay materyalle kaplanamaz ve kapatılamaz. 

Şekil 20: 1/1000 Ölçekli Bartın Gelişme Alanı Uygulama İmar Planı

Şekil 21:1/1000 Ölçekli Bartın Gelişme Alanı Tasarım Paftası


6. KAYNAKLAR

- Delfin GÜNAY, 2014-15 Güz Yarıyılı Proje V, 1/5000 Bartın Nazım İmar Planı, Plan Notları ve Raporu
- Alanda yapılan analizler